Het is onmogelijk de toekomst met grote nauwkeurigheid te voorspellen. Tegelijkertijd is het essentieel om zo goed mogelijk te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen.
Zo opent de Toekomstverkenning voor Onderwijs en Wetenschap 2040.
Conclusie uit het 4e ‘The Future of Jobs report 2023’ het is voor veel werkgevers essentieel nu prioriteiten te stellen en een strategie op te maken die zich richt op de investering in en de samenwerking van mens en kunstmatige intelligentie: augmentisering.
“Je bent 24/7 ‘online’. Geen uitzonderingen, geen excuses”. “Klanten verwachten dat alles gisteren perfect is gedaan en opgeleverd”. “‘Ik weet het niet’ is nooit een acceptabel antwoord.”
“De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel,” Constateert de SER. Die indruk hadden wij ook al; toch?
In 2005 merkte het CWI op “‘n de komende jaren groeit het aantal banen sterker dan de (nb: beschikbare) beroepsbevolking.”
Tsja ….,.
De conclusie is helder: zonder nieuw beleid blijven de huidige arbeidsmarkttekorten in de technische sectoren dit decennium zo hoog als ze nu zijn. En dan wordt arbeidskrapte een showstopper voor de energietransitie, de nationale woningbouwopgave en het Nederlandse verdienvermogen.
Er is een enorme krapte op de arbeidsmarkt, die naar verwachting voorlopig nog zal aanhouden. Werkgevers staan voor de grote uitdaging om personeel te vinden, aan zich te binden en ook voor de langere termijn inzetbaar te houden. Voor werkenden en werkzoekenden is nu het moment om kansen te grijpen. Door de vele vacatures is het makkelijker om aan de slag te komen, aan het werk te
blijven of de overstap te maken naar een ander beroep.
Om de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken komt het kabinet nu met een plan gebaseerd op 3 lijnen:
=> verminderen arbeidsvraag door werkgevers
=> vergroten arbeidsaanbod niet alleen mens maar ook techniek/innovatie
=>verbeteren van de matching vraag/aanbod.
Het lijkt op ‘too little, too late’.
Het goede nieuws: een krapte aan arbeid is altijd een grote stimulans geweest voor productiviteitsverhogende innovaties, zeker in combinatie met stijgende lonen. Laten we dus hopen op robots die onze banen overnemen, want er is werk genoeg.
Een Leven Lang Ontwikkelen, geïntroduceerd in 2005, het zorgt (zeker) niet voor een revolutie.
Wat hierbij m.n. steeds ontbrak was bij werkgevers een beleid, bij organisaties een strategie, gericht op de toekomst. Een Strategische Visie op de impact van arbeid op continuïteit, winstgevendheid, budgetbeheer, was het menselijk e/o virtueel: augmentisering dan wel automatisering.
Liggen er toch nog kansen?
Het zou kunnen helpen als werkgevers naast het aanpassen van wervingsmethoden ook naar andere oplossingen kijken. Zoals bijvoorbeeld het zelf opleiden van nieuwe werknemers, het anders indelen van werk of het aanpassen van de functie-eisen. Het onderzoek laat zien dat werkgevers dit nog niet in grote getalen doen.
Willem E.A.J. Scheepers, Universitair docent Strategisch HR®M, Auteur, Organisatie Ontwikkelaar & AI-adviseur 