Na 18 jr.: HR afdeling wordt AI afdeling

De problemen op de arbeidsmarkt zijn groter dan ooit. Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel,”

Constateert de Sociaal-Economische Raad (SER). Die indruk hadden wij ook al; toch?

23-02-2005 begon ik aan dit blog en deelde ik aan HR gerelateerde info met ‘ad random’ lezers; niet dat veel mensen het lazen/lezen maar toch. 😮 Eén van mijn 1e entries had de titel ‘Kent u ook Tekorten?‘ met daarin het citaat, beter nog de constatering:

‘In de komende jaren groeit het aantal banen sterker dan de (nb: beschikbare) beroepsbevolking.’

Het citaat was op dat moment afkomstig uit een onderzoek van het Centrum voor Werk en Inkomen, nu UWV. Terwijl tekorten op de arbeidsmarkt vervolgens cycli vertoonden, iedere 2 á 3 jaar een terugkerend thema, zijn wij niet veel opgeschoten v.w.b. het onderkennen en vervolgens voor organisaties en samenleving oplossen van deze specifieke tekorten.

In 2023 zijn de tekorten op de arbeidsmarkt structureel wat impliceert dat dit aanhoudt, al denken we alleen maar aan het proces van vergrijzing van samenleving en beroepsbevolking: aan het eind van dit decennium is 25% van de beroepsbevolking in ons land gepensioneerd. Je kan niet de indruk krijgen dat veel HR afdelingen tot nu proactief op arbeidsmarkt trends hebben geacteerd,

Dat structurele tekort aan collega’s leidt ook tot het ervaren van werkdruk bij steeds meer medewerkers, variërend van vuilophalers en zorgmedewerkers (in 2018 had men nog illusie dat dit probleem in 2022 zou zijn opgelost; helaas) tot rechters en officieren van justitie. Dat er door deze variëteit aan medewerkers dan ook wordt gestaakt en gedreigd met staking is niet meer dan logisch.

18 jaar na het bericht van het CWI komt nu het bericht: ‘De SER is advies gevraagd door zes ministeries die beleid ontwikkelen voor sectoren die zitten te springen om personeel: zorg, onderwijs, kinderopvang, veiligheid, rechtspraak, openbaar bestuur en uitvoeringsorganisaties. Dat resulteert in het advies rapport ‘Waardevol werk: publieke dienstverlening onder druk.‘. Een rapport waarvan de inhoud niet alleen interessant én relevent is voor de publieke sector maar ook voor de private sector. Overigens, d.i. op het thema strategisch HRM niet het 1e relevante rapport en zal ook zeker niet het laatste zijn….

In dit SER rapport vinden we de aanbevelingen verdeeld over 3 groepen:

1. Voor extra menskracht is de kwaliteit van leiderschap en HR van groot belang. De SER adviseert de kwaliteit van management en leiderschap te stimuleren, uitval, verzuim en vertrek van medewerkers te verminderen met strategisch HR-beleid en de condities te verbeteren waardoor mensen die dat willen (meer uren) gaan werken.

2, De SER adviseert te sturen op het slimmer en innovatiever organiseren van het werk, bijvoorbeeld door de inzet van technologie en procesinnovatie, benchmarking van prestaties en het verbeteren van de operationele capaciteit.

3, De SER adviseert om in nieuw én bestaand beleid veel sterker te sturen op uitvoerbaarheid. Wet- en regelgeving is in de ogen van de SER te complex geworden. Dat maakt de uitvoering arbeidsintensief.”

Zoals opgemerkt een interessant rapport, waarbij natuurlijk (…) ‘groep 2’ mij het meest aanspreekt als potentiële basis voor succes: “de inzet van technologie en procesinnovatie”. Waarom ‘natuurlijk’: omdat de problematiek van tekorten op de arbeidsmarkt (dus) structureel is. en dat, zonder innovatie en technologie, ook blijft.

Als kort moment van reflectie laat ik eerst even mijn avatar DAMIES aan het woord, die was er 18 jr terug nog niet, over het belang van innovatie en digitale technologie voor de arbeidsproductiviteit van je organisatie:

Als definitie voor ‘innovatie’ hanteert het SER rapport:

Digitalisering staat voor een cluster van digitale technologieën, waar robotica, AI, algoritmes, data, digitale platforms, biometrie, persuasieve technologie, Augmented Reality en Virtual Reality deel van uitmaken en is daarmee een deelverzameling van het grotere begrip technologie.

De transitie naar innovatie en digitale technologie betekent ook ‘iets’ voor het creëren van nieuwe banen. Deze week vroeg ik aan ChatGPT welke banen verdwijnen o.i.v. AI, dat bericht plaatste ik op twitter, maar ook welke nieuwe banen worden gecreëerd.

M.a.w.: we hebben nieuwe banen nodig niet alleen voor de energietransitie maar ook voor de digitale transitie. Dit betekent de vrouwen en mannen die beschikbaar zijn(!) opleiden en ontwikkelen richting nieuwe uitdagingen en tegelijkertijd dat wat zij nu doen uitfaseren. (NB; die stappen hadden feitelijk al dienen te worden gezet….).

Wat brengt dit alles organisaties? Het SER rapport daarover:

Technologie kan op de volgende drie manieren worden ingezet:

1. Technologie neemt taken over van de mens (zwaar, vies, gevaarlijk of eentonig werk)
2. Technologie ondersteunt de mens bij de uitvoering van taken (het gebruik van een exoskelet, chatbots voor eenvoudige vormen van dienstverlening)
3. Technologie verbetert de uitvoering door de mens (het gebruik van de Da Vinci robot*, apps die op huidkanker screenen, drones inzetten die met het beeldmateriaal wat ze verzamelen ondersteuning bieden aan inspectiediensten)

Technologie wordt succesvol benut als het leidt tot complementariteit tussen mens en machine, zoals in de vorm van toepassingen die arbeid door mensen ondersteunt en technologie die menselijk handelen verbetert, met inachtneming van de nieuwe vraagstukken. Alleen dan kan het leiden tot een hogere arbeidsproductiviteit en een hogere kwaliteit van arbeid.

We noemen deze ‘complementariteit’ human/robot interaction c.q. augmentisering.

*Een aanrader wat de Da Vinci operatierobot betreft is de docu ‘Do You Trust this Computer‘. Kijk op ’23 naar de gynaecoloog achter zijn Da Vinci robot en luister wat hij ervaart.

‘Heb je vertrouwen in het succes van deze transitie?’ was recent een vraag. Natuurlijk, want mijn uitgangspunt is en blijft: Sunny Side Up! Nu op naar de volgende 18 jr hoewel de kans reëel is dat mijn avatar dit dan van mij heeft overgenomen. 😉

230223

Ik denk dat als de studenten opgeleid worden voor AI rollen dan kan een land als Indonesië, wat op veel gebieden achterloopt, een koploper worden.

Reactie van Ranco Kraaijenbrink, MBA op mijn LI bijdrage ‘Na 18 jr: HR afdeling wordt AI afdeling’.

Wat Ranco hier opmerkt noemen we de Wet van de Remmende Voorsprong. Terwijl wij, het rijke Westen, twijfelen bij de implementatie van kunstmatige intelligentie, kunnen studenten en samenlevingen in landen als Indonesië niet alleen aan een inhaalslag beginnen, dat ze ons vervolgens inhalen is voor mij geen utopie.

Willem E.A.J. Scheepers